24 Eylül 2013 Salı

Önce uyanmalısın !



Zamanı ilerletmenin 3 yolunu severim: Uyumak, kitap okumak ve müzik dinlemek...

Düzenli bir hayatım olduğundan beri ise zaman bana yetmiyor. Hergün erkenden uyumak ve sabah erkenden kalkıp akşam olmasını istiyorum çünkü. Genel olarak uykuyu seven bir insan olarak söylüyorum tabiki bunları. 2 gün üst üste biraz fazla uyusam günlerce uyumadan tavana bakacak duruma da geldiğim oluyor. Yalnız, son zamanlarda dikkat ettiğim olay; herkesin uyumak için cat atması ! Mevsim geçişinden, aşırı beyin yorgunluğundan yada milletçe depresyonda olmamızdan dolayı olabilir. Ancak yorgunluk ve uyku halinin de birbirleriyle karıştırılmaması gerekiyormuş. Yorgunluk, aşırı fiziki aktivite ile ortaya çıkan bir durum olup, dinlenmeyle geçiyor  Ancak bu durumun birde hastalık boyutu varmış ki, uykusuzluk problemi olanların gıpta ile bakabileceği türden :)

Narkolepsideki aşırı uyku hali, sürekli uyku hali yokken, birden bire uykunun gelmesi ve uykuya genellikle direnilememesidir. Narkolepside uykular dinlendirici oluyor ve hasta kısa süre uyuduktan sonra kendini dinlenmiş hissediyor. Hastaların uyku hali hiçbir dış faktörden etkilenmediği gibi mevsimsel değişimlerden de etkilenmez. Hastalar gündüz aşırı uykulu olmalarının aksine geceleri sık sık uyanırlar ve bazı hastalar gündüz uyku ataklarını gece uykusuzluklarına bağlayabilirler.Hipersomnia aşırı uyku uyuma ve aşırı gündüz uyku gereksinimleri ile kendini gösterir. İnsomniaya göre daha nadir görülmektedir. Hipersomniaya narkolepsi yol açabilmekte ve madde kullanım bozukluğu da hipersomniada etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Hipersomnia normal uyku-uyuma düzeninin bozulması ile ortaya çıkar. Birey uyanık kalabilmek için çaba sarfeder, kısa süreli bile olsa yatağa girerek uyumalar ve normal kalınan sürenin dışında yatakta kalma ile kendini gösterir.

Hipersomnia belirtileri
· Hergün uyku zamanlarının uzaması en az 1 ay boyunca süren uyku hali,
· Aşırı uykulu olma durumu,
· Hipersomnianın bir genel tıbbi durum ya da kullanılan bir ilaçın yan etkisinden bağımsız olarak ortaya çıkması,
· Hipersomnianın mutlaka bir beyin sendromuyla ortaya çıkmaması,
· Aşırı uykulu olma durumu kişinin mesleki ve toplumsal düzenini bozmaktadır.

Tedavisi
Hipersomnia genetik özellikler taşımaktadır. Tedavisi mümkün olan Hipersomnia tedavisinde sabah ve ya akşam uygulanacak amfetamin gibi uyarıcı ilaçlar kullanılmaktadır.

Hipersomniadan sorumlu en yaygın durumlar ve klinik tablolar; Narkolepsi ve Uyku Apnesidir.

a ) Narkolepsi: Aşırı gündüz uykusu çekme durumu ve en az 3 aydır devam eden günlük REM uykusundaki anormal bulguları içermektedir. Narkolepsi uyku mekanizmasında özellikle de REM yaşanan mekanizmadaki anormalliktir. En yaygın belirti uyku ataklarıdır. Hasta uykuya geçişini engelleyemez. Narkolepsi çok yaygın bir hastalık değildir. Genetik özellikler taşımaktadır.

Narkolepsi belirtileri
· En az 3 ay süreyle karşı konulamaz ve engellenemez uyku atakları ve uyku ya geçmeler,
· Narkolepsi genel bir fizyolojik duruma bir madde bağımlılığına ve ya ilç kullanımına bağlı değildir.

Tedavisi
Narkolepsi her yaşta görülebilen bir rahatsızlıktır. Ancak en çok genç erişkinlikte ve 30 yaşından önce görülmektedir. Narkolepsinin en önemli yönü kişinin uykuya dalışı engelleyememesi ve karşı koyamaması nedeniyle otomobil ve endüstri makineleri kullanırken ani kazaları meydana getirici nitelikte olmasıdır. Narkoleptik hastalar uykuya hızlıca daldıklarını ancak çok sık uyku bölünmesi yaşadıklarını ifade ederler. Katapleksi denilen düşme şeklinde ataklar, uyku başlangıcında ve uyanırken ortaya çıkan kısa süreli felçler, halk arasında karabasan denilen bir ağırlık hali, uykuya geçerken oluşan halüsinasyonlar ve hayaller bu klinik tabloya eşlik eder. Tedavisi mümkün bir hastalıktır. Tedavisinde günün sistemlenmiş saatlerinde uygulanan kestirmeler yardımcı olmaktadır. Tedavide bazen ilaca dahi gerek duyulmamaktadır. İlaç tedavisinde amfetamin gibi uyarıcılar yararlı olmakla birlikte özellikle katalepside antidepresanlarla kombinasyonda fayda vardır.

b ) Uyku Apnesi: Uyku sırasında çok sayıda genellikle 30'dan fazla, kısa süreli
(10 saniyeden az) solunum durması (apne) ile seyreden uyku bozukluğudur. Normal kişilerde de, uyku sırasında az sayıda solunum durması atakları olabilir.

İki ana tipi vardır.
Birincisi solunum yollarını engelleyen olaylarla birlikte olan mekanik uyku apnesidir. Büyük bademcikler, burundaki deviasyon, çene anormallikleri, üst solunum yolu enfeksiyonları en önemli mekanik uyku apnesi nedenleridir.

İkinci neden ise merkezi uyku apnesidir. Daha çok beyin sapı denilen bölgenin hastalıkları bu tür uyku apnesine yol açar. Uyku apneli hastalarda, şişmanlık, apneleri arttırabilir. Bazen şişmanlık, tek başına bu apnelerin nedeni olabilir. Horlama yine uyku apneli hastalarda sık görülen bir bulgudur. Diğer bir bulgu ise gün içindeki aşırı uyku halidir. Öncelikle solunum yollarını daraltan veya tıkayan engeller ortadan kaldırılmalıdır.

Tedavisi
Şişman hastalar, zayıflatıcı diyet programına alınmalı, varsa uyku apnesinin diğer nedenleri ortadan kaldırılmalıdır. Bunlarla sonuç alınamayan hastalarda, solunum yollarına devamlı pozitif basınç veren aygıtlarla tedavi gibi diğer yöntemler kullanılır.

Uyku apnesi en basit tanımıyla uyurken hava akımının burun ya da ağızda 10 saniye ve üstü bir süre kadar durmasıdır. Bir kişide uyku apnesi olduğunu anlamak için saatte 5 apne veya gece boyu 30 apne yaşaması gerekir. Uyku apnesi tehlikeli bir hastalıktır. Bazı sebepsiz ölümlerin, çocuk ve bebek ölümlerinin sebebi olduğu düşünülür. Son dönemde yapılan araştırmalar Hipersomnia incelemesi yapılan hastaların % 40'ının Uyku Apnesinden yakındığını ortaya çıkarmıştır.  diyor Prof. Dr. Arif Verimli...


Bende,
 Hayallerinizi gerçekleştirmek istiyorsanız önce uykudan uyanmalısınız diye bitiriyorum bugünü...Birde bu sözün en anlamlısından ingilizcesi var ki onuda J.M Power dile getirmiş.

If you want to make your dreams come true, the first thing you have to do is wake up :)                    

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder